ÖZEL EĞİTİM OKUL POLİTİKASI

TÜRK ÖZEL EĞİTİM DURUMU

Yasal Temeller

 

"Kaynaştırma yöntemiyle eğitimin amacı, verilen destekleyici destek eğitim hizmetleri ile normal akranlarıyla özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin birlikte eğitim görmesidir. Bu uygulamalarda, özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler, eğitimlerine normal yaşıtlarıyla tam zamanlı olarak devam edebildikleri gibi özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak da devam edebilirler. Yarı-zamanlı kaynaştırma uygulamaları, öğrencilerin aynı derslere veya ders dışı aktivitelere normal akranları katılmasıyla yapılmaktadır. Engelli bireylerin eğitimine entegre olmayı amaçlayan bu uygulama, gelişimin en üst düzeyde olacağı bir düzenlemedir ve engelli bireylerin eksikliklerinin belirlenmesinden sonra en uygun şekilde uygulanacaktır. Özel Eğitim Hizmetlerine Yönelik Yönetmelik, özel eğitim gerektiren özel eğitim uygulamalarının, özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilerin devlet ve özel sektörde normal akranlarıyla okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim veya yaygın eğitim kurumlarında gerçekleştirilen destekleyici eğitimini kapsamaktadır."

 

Kaynaştırma eğitiminin tanımından da anlaşılacağı gibi, bu eğitimin amacı toplumda birlikte yaşayan normal bireylerin ve engelli bireylerin birbirlerinden etkilenerek birçok olumlu davranış geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Kaynaştırma yöntemiyle eğitimde yaklaşım, normal bireylere toplumda engelli bireyler olduğu ve onlarla birlikte yaşamanın kaçınılmaz olduğu bilincini aşılamaktadır. "Eşit İmkanlar" ın 8. maddesi ve "Milli Eğitim Temel Kanunu" nda yer alan "Eğitim Hakkı" nın 7. Maddesi kapsamında "Çocukların Büyümesi İçin Özel Tedbirler Özel Eğitim ve Önlem İhtiyacı" ifadesi Anayasamızda 42. maddeye uygun olarak, "Hükümetin, toplumun yararına olabilme koşulları konusunda özel eğitime ihtiyaç duyanlar için gerekli önlemleri aldığını" belirtmiştir. 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 6. maddesinde bireylere ihtiyaç duyulan özel eğitim için derslik açılmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. By having this Law into action, the compulsory education for the individuals in need of special education is for 8 years. Aynı kanunun 52. maddesi, devlet okulları müdürleri, ilkokul müfettişleri ve güvenlik görevlilerinin, ilkokul çağındaki engelli çocukların devamını sağlamak ve ebeveynleri, aile liderleri ve okul yönetimlerinin tüm önlemleri almayı sağlamakla yükümlüdür. . Bu Yasayı yürürlüğe koyarak, özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler için zorunlu eğitim 8 yıldır. Bu Yasaya dayanarak, özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler için zorunlu eğitim 8 yıldır.

 

5378 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilmesi ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair "Eğitim ve Öğretim" başlıklı 15. maddede "Engellilerin eğitim alması engellenemez". Tüm sorumluluk alanlarındaki herkes, "Engelli çocuklara, gençlere ve yetişkinlere eşit eğitim şansları, farklılıklarını ve özel koşullarını dikkate alarak, normal olanlara verilen eğitimle aynı fırsatların verileceğini kabul ederek tereddüt etmeden harekete geçerler. Ayrıca 573 sayılı Özel Eğitim Özel Hukuki Kanun Hükmünde Kararname ile özel eğitimin yeni yapısı belirlenmiştir. Daha önce özel eğitim okuluna odaklanmış olan bu yapı, bütünleşme ilkesine göre, akran anlayışıyla birlikte, yeniden formüle edilmiştir. Belirtilen Kararnamenin "Kaynaştırma" başlıklı 12. maddesinde; Açıklama şöyle devam ediyor: "Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin eğitimi, her düzeyde akranları, okul ve kurum türleri ile hazırlık eğitim planlarına dayanarak uygun yol ve yöntemlerle sürdürülecek"

Söz konusu Kararnamenin 24. maddesi ile devlete ait ya da resmi eğitim vermeyen özel eğitim kurumları, özel okul öncesi, ilkokul ve ortaokullarının özel eğitim ihtiyacı olan bireylere eğitim servisi sağlaması gerekmektedir. "

 

 

ÖZEL EĞİTİM İHTİYAÇLARININ TANIMI

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Kişiler Kimdir?

v  İşitme engelli bireyler

v  Görme engelli bireyler

v  Fiziksel engelli bireyler

v  Konuşma zorlukları olan bireyler (Evde konuşulan dilin okulun eğitim dilinden farklı olması öğrenme zorluğu olarak görülmemelidir.)

v  Özel öğrenme güçlüğü olan kişiler

v  Otistik bireyler

v  Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Bireyler

 

ÖZEL EĞİTİM POLİTİKASI HEDEFLERİ

 

·         Politikanın temel hedefleri:

·         Özel Eğitim ile ilgili ulusal ve yerel yasaları takip etmek;

·         Her öğrencinin özel eğitim ihtiyaçları için hoş karşılayıcı bir ortam yaratmak;

·         Öğrencilerin özel ihtiyaçlarının erken tespit edilmesini, değerlendirilmesini ve sunulmasını sağlamak;

·         Ailelerin, öğretim üyelerinin, yönetimin ve öğrencilerin beklentilerini netleştirmek;

·         Okulun rolünü ve sorumluluklarını tanımlamak;

·         Tüm öğrencilerin okul müfredatının tüm unsurlarına ve değerlendirme politikasına tam olarak erişebilmelerini sağlamak.

 

BİREYSEL EĞİTİM PLANININ AVANTAJLARI

Öğrenci açısından:

- Öğrencilerin farklı engelleri olduğu için farklı ihtiyaçları belirlenir.

- Öğrencilerin ihtiyaçlarına göre uyarlanacak farklı eğitim aktiviteleri sağlar.

Aile açısından:

- Okul ve aile arasında dayanışma ve iletişim sağlar.

- Öğrencinin eğitim hakları konusunda karar almada veli katılım hakkını sağlar.

- Velinin eğitim sürecindeki görev ve sorumluluklarını açık bir şekilde tanımlar.

Öğretmen açısından:

- Öğrencinin mevcut yeterliliklerini ve eğitimsel ihtiyaçlarını sergiler.

- Farklı eğitim disiplinleri ile iş birliği yapmayı sağlar.

- Öğrencinin eğitim ve değerlendirme sürecini tanımlayan bir kılavuzdur.

Toplum açısından:

- Özel eğitime ihtiyaç duyan engelli öğrencilere iş birliği yapma fırsatı tanır.

SORUMLULUKLAR

Okulun sorumlulukları

v  Özel eğitim ihtiyaçları ve farklılaştırılmış eğitimi başarılı bir şekilde uygulamak ve desteklemek,

v  Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler olarak belirlenen öğrencilerin ihtiyaçları konusunda personelin farkındalığını arttırmak,

 

Koordinatörünün Sorumlulukları

v  Eğitim ihtiyaçları olan öğrencilerle ilgili ulusal ve yerel yasaları takip etmek

v  Özel ihtiyaçları olan öğrencileri desteklemek için bölüm başkanlarıyla işbirliği içinde çalışmak

v  Eğitim ihtiyaçları olan öğrenciler veya sorun yaşayan öğrenciler için öğretmenlerin Bireysel Eğitim Planına vurgu yapmak

v  Kayıt tutmak

 

Öğretmenlerin Sorumlulukları

v  İyi karşılayıcı ve güvenli sınıf ortamı hazırlamak

v  Öğrencilerin özel eğitim ihtiyaçları ve işleyiş düzeylerini değerlendirmek

v  Öğrencilerin özel eğitim ihtiyaçlarına yönelik eğitim hedeflerini belirlemek,

v  Özel eğitim ihtiyaçlarının öğretimini destekleyen ve kolaylaştıran aktiviteleri yürütmek

v  Özel eğitim ihtiyaçları olan öğrencilerle akranları arasındaki iletişimi sağlamak

v  Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ile elde edilen verimliliği değerlendirmek

 

Ebeveyn Sorumlulukları

v  Ebeveynler olarak sorumluluklarını tanımak ve yerine getirmek ve çocuklarının eğitiminde aktif bir rol oynamak,

v  Bireysel eğitim planı geliştirme sürecinde ihtiyaçları iletmek ve bu ihtiyaçlarla ilgili her türlü değişiklik ile okulla iletişim kurmak,

v  Çocuklarıyla ilgili hedef ve planları belirlemek,

v  Bireysel eğitim planının uygulanmasında aktif rol oynamak

 

Öğrencilerin Sorumlulukları

v  İstek ve ihtiyaçlarını bireysel eğitim planı hazırlanırken belirtmek

v  Etkinliklere aktif olarak katılmak

v  Bilgi ve destek istemek

 

KAYNAKLAR

·         Ministry of National Education General Directorate of Special Education Guidance and Counselling Services – A Guide Book for School Principals- Teachers- Parents

·         Teaching Students with Particular Special Educational and Learning Needs - a Resource for the School, IBO, 2004

·         Towards a Continuum of International Education, IBO, 2008

·         Candidates with Special Assessment Needs, IBO, 2009